Krim an Ayiti

 Depi on bon tan peyi a ap fè fas ak krim kote nou menm jèn pa epanye. Men kilè bagay sa te vin alamòd nan peyi a ki sak koz li ? enben ann  fon ti pale de li.

Si nou ta vle pale de krim nan peyi a nou ta dwe al gade nan listwa peyi a kòman sa te konn ye enben mouvman krim an ayiti nou ka di se sou tan kako donk depi bò zòn 1866 yo lè sa sou prezidan Salnave . Gwoup sa sete yon gwoup peyizan revòlte ki te itilize revòlvè pou yo goumen men yo pat pou kont yo , yo te gen gwo moun dèyè bannann yo tankou gwo komèsan , gwo popryetè tè yo tap itilize yo nan pwòp enterè yo , yo te ilize yo pou bay prezidan kou deta , nan zòn 1900 yo kako yo pral vin sèl kòk chante nan peyi kote yo retire prezidan sou pouvwa met prezidan yo vle m ka menm di tou se kako yo k te vin sou pouvwa nan epòk sa paske te gen nenpòt 3 nan yo ki te arive prezidan ,pou n pa twòp rete vin tonbe nan lane 1970 yo lè sa se te regim Duvalier a kite okipe pouvwa nan epòk sa pyès moun pat ka kritike prezidan ou kritike se pou malè w pou sa te konsa te gwoup kite rele makout yo kreye yo pou yo bay popilasyon pwoblèm gwoup sa yo te san parèy yo te fè anpil san koule nan peyi nan epòk sa se kòmsi w ta di se satan ki tap renye nan peyi a tèlman te gen krim sa te menm koz anpil moun kite peyi a. Kite peryòd makout pase nan ane 2002- 2004 yo , lè se sou Aristid yonn nan prezidan ke peyi a te konte sou li men elas se pat moun yo tap tann nan k te rive ,li te chanje akoz premye kou deta l te pran nan lane 1991 lan ,lè l vin retounen nan lane 2001 li vin yon lòt jan nan zòn 2003 yo li sèvi ak yon ekip sivil pou simen latwoublay nan peyi a. (se yonn nan peryòd nan peyi a ki vrèman difisil paske nan epòk sa peyi a te sou anbago ),e se menm gwoup moun sa yo jis kaprezan ki vin ap bay pwoblèm jounen jodia ,kote krim nan vin rive nan yon nivo ke nou pa kapab ankò kote prezidan Jovnel pa pran responsabilite , on peyi kote bandi se sèl kòk chante ,polisye ap mouri , sivil , pè , kòmèsan , elèv lekòl , pèsònn pa epanye .

Men pi gwo kesyon an se kisa ki lakoz li?

enbyen jan nap konstatel la nou kapab di se de bagay ki lakoz li 1)se on bagay politik .

2)se mizè.

-Politik paske nou ka wè depi lontan rive jounen jodia pou on prezidan te konseve pouvwa li te itilize yon bann gwoup ame pou teworize popilasyon an , oswa tou lè opozisyon an pa renmen moun ki sou pouvwa a yo fèl pou yo ka retire l sou pouvwa a .

- Lamizè ,mizè a koz sa paske provèb kreyòl la di l "grangou nan vant pa dous " kidonk lè on moun ap leve chak li paka jwenn manje sa di , on peyi kote pa gen travay moun paka manje sa vinn fè ke moun yo lage kò yo nan move aksyon men se pa yo k ta  vle men se on bann san koutcha bann malveyan ki rete kap itilize malere sa yo nan grangou a pou fè krim pou yo.

Mwen sa m ap mande èske peyi ap ka ret konsa ? èske nou menm an tan ke jèn kap batay pou chanjman pap pran leson de sak pase yo pou nou ka elimine kesyon krim sa nan peyi a e kòman nap fè sa?